واژه‌ها و اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
الف ـ مواد آلی: ترکیبات کربنی که به وسیله گیاهان، جانوران و ریز جانداران خاک تولید می‌شوند.
ب ـ کود: هر ماده آلی یا معدنی با منشاء طبیعی یا مصنوعی (به جز مواد آهکی) که به خاک یا گیاه اضافه می‌شود تا یک یا چند عنصر ضروری برای رشد گیاه را تأمین کند.
ج ـ کود آلی: فرآورده جنبی به دست آمده از فرآوری ماده‌های جانوری و گیاهی که دارای مقدار کافی عناصر غذایی است و ارزش کود دارد.
د ـ فرآورده زیستی (بیولوژیک): فرآورده‌هایی که طی انجام فعالیت‌های میکروبی بر روی مواد آلی در خاک تولید می‌شوند.
هـ ـ کود زیستی (بیولوژیک): فرآورده‌ای جامد، مایع یا نیمه جامد حاوی موجودات زنده مفید خاکزی یا متابولیتهای آنها که قادر است به نحوی در تأمین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه، افزایش عملکرد و یا بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی خاک مؤثر باشد.
و ـ کمپوست: ماده سیاه رنگی که پس از فرایند تغذیه‌ای توسط ریزجانداران هوازی گرمادوست خاک، کرمهای خاکی و حشرات از مواد آلی گیاهی و حیوانی بر جای می‌ماند.
ز ـ ورمی کمپوست: فضولات دفع شده حاصل از فعالیت تغذیه‌ای و هضم انواع مواد آلی توسط گونه‌های خاصی از کرمهای خاکی.
ح ـ کود شیمیایی: ترکیبات شیمیایی که حاوی عناصر معدنی مورد نیاز گیاهان می‌باشند.
ط ـ پروانه مسئولیت فنی: مجوزی که پس از صدور پروانه بهره‌برداری و تائید مشخصات و تجهیزات آزمایشگاه واحد تولیدی و مسئول فنی توسط وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌شود.
ی ـ مسئول فنی: فردی که دارای شرایط لازم جهت کنترل و نظارت بر تولید در کارگاه‌های تولید سم، کود شیمیایی، آلی و زیستی بوده که حداقل دارای درجه تحصیلی مهندسی یا لیسانس در رشته‌های کشاورزی، شیمی، داروسازی، پزشکی و یا سایر رشته‌های مرتبط باشد انتخاب می‌شود. کارگاه‌های مشمول این مصوبه ملزم به داشتن مسئول فنی تائید شده توسط وزارت جهاد کشاورزی می‌باشند.
ک ـ پروانه ساخت: مجوزی که پس از صدور پروانه مسئولیت فنی و برای ساخت هر محصولی که ترکیب‌بندی آن توسط وزارت جهاد کشاورزی تائیدشده پس از اخذ استعلام‌های لازم و در چارچوب ضوابط صادر می‌شود.
ل ـ محصول سالم: محصولی که عاری از عناصر و ترکیبات سمی و آلاینده‌ بوده و یا با رعایت حداکثر باقی‌مانده مجاز آنها تولید شده باشد.
م ـ شبکه مراقبت: سامانه‌ای که زمان کنترل عوامل خسارتزا را براساس اطلاعات فنی حاصل از نمونه‌برداری و ردیابی‌های آفات و تجزیه و تحلیل آن به بهره‌برداران اعلام می‌دارد و بر اجرای عملیات کنترلی نظارت می‌نماید.
ن ـ مسمومیت: آلودگی شخص به سم توسط خود و یا شخص دیگر بصورت عالمانه و عامدانه و یا مسمومیت بر اثر عدم اطلاع، بی‌دقتی و یا ناخواسته را گویند که اعم از عمدی یا اتفاقی است.
س ـ سموم دفع آفات نباتی: کلیه ترکیبات آلی، معدنی و غیره که به منظور کنترل آفات نباتی، انباری و خانگی به صورت جامد، مایع و گاز به کار برده می‌شود.
ع ـ محصول ارگانیک: محصولاتی که در روند تولید آنها هیچ ماده شیمیایی اعم از کود، سم، هورمون و غیره استفاده نشده و این محصولات عاری از هرگونه آلاینده‌ شیمیایی، فلزات سنگین و ترکیبات مضر می‌باشند. در فرآیند تولید این محصولات صرفاً از مواد و عوامل با منشاء طبیعی استفاده می‌شود.
ف ـ مدیریت کنترل انبوهی آفات (IPM): فرآیند طراحی و تصمیم‌گیری و اجرای روش‌های کنترل آفات مبتنی بر اکوسیستم با بکارگیری تمام روش‌ها و فنون متناسب و قابل انطباق و ممکن، در راستای نگهداری جمعیت آفات زیر سطح ضرر و زیان اقتصادی.
ص ـ محصولات تازه‌خوری: محصولاتی که بدون هرگونه تغییر ظاهری و به صورت خام، مورد مصرف انسان قرار می‌گیرند از قبیل میوه‌های تازه، سبزیجات، صیفی‌جات و مانند آنها.
ق ـ آفتکش: هر ماده یا مخلوط و یا هر موجود زنده که برای پیشگیری، نابودسازی و یا کنترل ناقلین بیماری انسانی یا حیوانی، گونه‌های ناخواسته نباتات یا حیوانات ایجادکننده خسارت در عرصه‌های طبیعی، تولید، فرآوری، انبارداری، حمل و نقل، محصولات کشاورزی، چوب و فرآورده‌های چوبی یا خوراک دام و یا جهت مبارزه با حشرات و آفات داخل و یا روی پوست بدن حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصادیق آن عبارتند از عوامل و فرآورده‌های بیولوژیکی، مواد شیمیایی، دورکننده‌ها، جذب‌کننده‌ها، هورمون‌ها و مواد مشابه.
تبصره ـ مفاهیمی که در این ضوابط تعریف نشده است تابع مقررات و تعاریف کنوانسیون‌های بین‌المللی الحاقی و قوانین مربوط می‌باشد.
ر ـ روش کنترل زیستی (بیولوژیک) آفات: به استفاده عملی و کاربردی از عوامل کنترل زیستی و یا فرآورده‌های آنها برای کنترل آفات اطلاق می‌شود.
ش ـ روش کنترل غیرشیمیایی آفات: به کلیه روش‌ها و ادواتی از قبیل تله‌ها، کارت‌ها، نوارهای رنگی، مواد، جلب‌کننده‌ها، دورکننده‌ها و غیره اطلاق می‌شود که غیرسمی بوده در کنترل آفات به کار می‌روند.

هيئت نظارت بر توليد، توزيع، مصرف و واردات كود با تركيب زير تشكيل مي شود و از اين پس هيئت نظارت ناميده مي شود:
‏الف- معاون آب و خاك و صنايع وزارت جهادكشاورزي (رئيس).
ب- معاون وزير نفت در امور پتروشيمي.
ج- معاون امور توليدات گياهي وزارت جهادكشاورزي.
د- معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست.
هـ- معاون ذيربط سازمان انرژي اتمي ايران.
‏و- معاون سلامت وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
ز- معاون ذيربط وزير بازرگاني.
‏ي- معاون ذيربط وزير كشور.
‏ط- معاون ذيربط وزير صنايع و معادن.
‏ظ- رئيس مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران.
‏ح- دو نفر از اعضاي هيئت علمي صاحب نظر با انتخاب وزير جهادكشاورزي.
‏خ- نماينده تشكل يا تشكل هاي صنفي ذيربط در زمينه توليد، ورود و مصرف كود (بدون حق رأي).

تبصره 1- احكام اعضاء اين هيئت پس از معرفي توسط دستگاه هاي ذيربط، از طرف وزير جهادكشاورزي و براي مدت چهار سال صادر مي شود.

تبصره 2- هيئت نظارت حداقل هر ماه يكبار جلسه تشكيل خواهد داد و جلسات با حضور دو سوم اعضاء رسميت پيدا مي كنند و مصوبات آن با اكثريت آراء اعضاي حاضر لازم الاجرا خواهد بود.

تبصره 3- مصوبات هيئت نظارت توسط وزير جهادكشاورزي ابلاغ خواهد شد.

تبصره 4- دبيرخانه هيئت نظارت در معاونت آب و خاك و صنايع وزارت جهادكشاورزي تشكيل خواهد شد.

تبصره 5- هيئت نظارت مي تواند در صورت نياز از افراد ذيصلاح حسب مورد براي شركت در جلسات بدون حق راي دعوت نمايد و يا اينكه امور مربوط را به كميته هاي تخصصي ارجاع دهد.

وظايف هيئت نظارت عبارتند از:
‏الف- تدوين سياستهاي لازم در زمينه توليد، ورود و مصرف انواع كود و پيشنهاد به مراجع ذيربط جهت تصويب.
‏ب- برنامه ريزي، هماهنگي و نظارت در زمينه توليد، ورود و مصرف انواع كود.
‏ج- برنامه ريزي به منظور بهبود و توسعه صنعت توليد و ترويج مصرف كودهاي آلي و زيستي، كمپوست و ورمي كمپوست.
‏د- بررسي، بازنگري و تصويب ضوابط و دستورالعمل هاي توليد، ورود و مصرف در چارچوب موارد مندرج در اين آيين نامه و نظارت بر حسن اجراي آنها.
هـ- تائيد صلاحيت مسئول فني.
‏و- ثبت و احراز مشخصات فني كودهاي توليدي قبل از عرضه و كودهاي وارداتي قبل از ثبت سفارش.
ز- تصويب فهرست كودهاي مجاز و مورد نياز كشور.
ح- تصويب مشخصات برچسب الصاقي بر انواع كودها.
‏ط- بررسي و تصميم گيري در مورد مسائل و مشكلات و پيشنهادهاي فني ارجاعي از دستگاه هاي ذيربط و در صورت لزوم ارجاع به مراجع ذيصلاح براي تصميم گيري.

هيئت نظارت بر سموم از نمايندگان ذيصلاح سازمان حفظ نباتات، موسسه گياه پزشكي، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، سازمان دامپزشكي كشور، سازمان پزشكي قانوني و سازمان حفاظت محيط زيست و دو نفر كارشناس آگاه در زمينه سموم دفع آفات بنا به پيشنهاد سازمان حفظ نباتات و تصويب وزير جهادكشاورزي تشكيل مي شود و اداره جلسات بر عهده نماينده سازمان حفظ نباتات است.

وظايف هيئت نظارت بر سموم عبارتند از:
الف- تصويب فهرست سموم مجاز و تجديد نظر در آن متضمن فرمول شيميايي، نوع فرمولاسيون، حداكثر غلظت ماده موثر سم، حداكثر وزن و حجم بسته بندي، نوع ظروف و ساير مشخصات ضروري.
‏ب- تصويب مشخصات لازم براي برچسب سموم.

تبصره - پيشنهاد فهرست و مشخصات اوليه موضوع بندهاي (الف) و (ب) اين ماده و نيز ساير پيشنهادات دستگاه هاي عضو هيئت نظارت بر سموم درباره مسايل فني مربوط به سموم توسط سازمان حفظ نباتات جمعبندي و براي بررسي و اتخاذ تصميم در دستور طرح در هيئت ياد شده قرار مي گيرد.

هيئت نظارت بر سموم مي تواند نسبت به تشكيل كميته هاي فني، تخصصي و زيست محيطي سموم اقدام نمايد، نحوه تشكيل كميته ها و اعضا، آن با تصويب هيئت نظارت خواهد بود.

هيات نظارت بر سموم موظف است در مورد سمومي كه علي رغم ثبت و رعايت موارد احتياطي، براي انسان، حيوان و سلامت محيط زيست مخاطره آميز مي باشند تجديد نظر نمايد.

وزارت جهادكشاورزي (سازمان حفظ نباتات) موظف است اقدامات لازم براي حمايت و پشتيباني از بخش غير دولتي به منظور توليد عوامل كنترل بيولوژيك و بهره برداري از آنها بعمل آورده، ساز وكارها و دستورالعمل هاي لازم را تهيه و ابلاغ نمايد.

در راستاي توسعه توليد و مصرف كودهاي آلي و زيستي و بهينه سازي مصرف كودهاي شيميائي، تمامي وزارتخانه ها و سازمانهاي مرتبط مكلفند با مسئوليت وزارت جهادكشاورزي سياست گذاري لازم را به منظور توسعه مشاركت بخش غير دولتي در اين خصوص بعمل آورند.

احداث و بهره برداري از هر واحد صنعتي براي توليد انواع سموم و كودهاي شيميائي، آلي و زيستي منوط به اخذ جواز تأسيس، پروانه بهره برداري و طرح توسعه از وزارت جهادكشاورزي يا وزارت صنايع و معادن حسب مورد در چارچوب وظايف قانوني و با رعايت مقررات مربوط مي باشد.

تبصره - صدور مجوز تأسيس، پروانه بهره برداري و طرح توسعه بايد در چارچوب مقررات حفاظت محيط زيست و استعلام از سازمان حفاظت محيط زيست صورت گيرد.

توليد و تركيب بندي هر نوع كود در داخل كشور منوط به اخذ پروانه ساخت محصول از وزارت جهادكشاورزي مي باشد.

تبصره - وزارت جهادكشاورزي به منظور صدور پروانه ساخت حسب ضرورت، استعلام هاي لازم در زمينه عدم بيماريزايي براي انسان و رعايت حد مجاز عناصر سنگين و مواد پرتوزا رعايت استانداردهاي زيست محيطي را حسب مورد از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، سازمان انرژي اتمي، سازمان حفاظت محيط زيست و سازمان حفظ نباتات به عمل مي آورد.

شماره پروانه بهره برداري و پروانه ساخت محصول، تاريخ توليد و انقضاء، قيمت مصرف كننده، كدگذاري كالا، شماره پارت و آدرس واحد توليدي بر روي برچسب كود ساخت داخل به منظور عرضه آن الزامي است.

تبصره - موارد فوق نافي شرايط و ضوابط آئين نامه برچسب گذاري كالاهاي شيميايي (GHS) نمي باشد.

پروانه ساخت هر كود به مدت دو سال اعتبار خواهد داشت و قابل تمديد خواهد بود.

تبصره - تداوم اعتبار پروانه در طول مدت دو سال منوط به استمرار وجود شرايطي است كه در پروانه درج مي شود. در صورت عدم رعايت ضوابط ساخت، پروانه ساخت ابطال خواهد شد. وزارت جهادكشاورزي موظف است اين موضوع را در پروانه هاي ساخت درج نمايد.

به منظور تامين ماده آلي قابل مصرف در اراضي كشاورزي، وزارت كشور به استناد مواد (7‏) و (10) قانون مديريت پسماندها – مصوب 1383 - موظف است با همكاري وزارت جهادكشاورزي و وزارت صنايع و معادن نسبت به توسعه صنعت توليد كمپوست و ورمي كمپوست استاندارد از پسماندهاي فساد پذير عادي و كشاورزي اقدام نمايد.

تبصره - وزارت كشور موظف است ظرف شش ماه از ابلاغ اين آيين نامه با همكاري وزارت جهادكشاورزي شيوه نامه تهيه و توليد كمپوست و ورمي كمپوست از پسماندهاي فساد پذير عادي و كشاورزي را تدوين نمايد.

سازمان حفظ نباتات موظف است ظرف سه ماه از ابلاغ اين آئين نامه نسبت به تدوين و اعلام ضوابط فني فرآيند توليد اقدام و واحدهاي توليدي و تركيب كننده سموم را پيش از اخذ پروانه ساخت ملزم به رعايت ضوابط مذكور نمايد.

وزارتخانه هاي جهادكشاورزي، صنايع و معادن، موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران و سازمان حفاظت محيط زيست موظفند برنامه هاي كوتاه مدت و بلند مدت ميزان توليد و نوع سموم و كودهاي شيميايي توليدي را با رويكرد توليد بر اساس فناوري هاي نوين با رعايت قوانين و مقررات و كنوانسيون هاي بين المللي تنظيم، اعلام و به مرحله اجرا درآورند.

تمامي واحدهاي توليدكننده و تركيب كننده سموم موظفند اقدامات لازم را به منظور جلوگيري از آلودگي محيط زيست و منابع آب و خاك بر اساس دستورالعمل هاي سازمان حفاظت محيط زيست به عمل آورند.

تبصره 1- هرگونه احداث واحد جديد يا هرگونه تغيير در واحدهاي توليدي موجود با رعايت ضوابط زيست محيطي و لحاظ ماده (16) اين آيين نامه، منوط به بكارگيري فناوري هاي جديد رفع آلايندگي است.

تبصره 2- ضمن تشكيل پرونده بهداشتي براي شاغلان در واحدهاي توليد كننده و تركيب كننده سموم، هر شش ماه حداقل يكبار معاينات دوره اي شاغلان و ارزيابي بهداشتي محيط كار انجام پذيرد.

در راستاي حفظ كيفيت منابع پايه خاك و آب كشور، وزارت جهادكشاورزي موظف است سالانه فهرست و ميزان كودهاي مجاز مورد نياز وارداتي را اعلام و با همكاري دستگاه هاي ذيربط مجموعه مشخصات و روش هاي فني و نحوه اقدام هر يك از دستگاه ها حسب مورد و استانداردهاي زيست محيطي ورود كود را پس از تصويب هيأت نظارت منتشر و اعمال و ترتيبات لازم براي اعمال و اجراي استانداردهاي مربوط را فراهم نمايد.

كودهاي وارداتي بايد در كشور مبدأ ثبت شده باشند و داراي برگه بازرسي آناليز كالا از يك شركت بازرسي كننده داخلي و يا بين المللي معتبر و برچسب اطلاعات فني- تجاري (موضوع ماده (12‏) اين آئين نامه) و بسته بندي (در صورت عرضه مستقيم) باشد.

واردكنندگان كود ضمن رعايت ماده (17‏) اين آئين نامه مكلف به ارائه گواهي هاي لازم از مراجع ذيربط به شرح ذيل در زمان ترخيص مي باشند:
‏الف - گواهي رعايت حد مجاز تركيبات آلاينده سمي و عناصر سنگين بر اساس ضوابط و استانداردهاي داخلي و بين المللي از وزارت جهادكشاورزي.
‏ب- گواهي عاري بودن ا‏ز عوامل بيماري زا براي گياه و دام از وزارت جهادكشاورزي و عاري بودن از عوامل بيماري زا براي انسان از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
‏ج- گواهي عدم پرتوزايي بيش از حد از سازمان انرژي اتمي كشور.
‏د- گواهي رعايت استانداردهاي زيست محيطي از سازمان حفاظت محيط زيست.

تبصره 1- دستگاه هاي فوق موظفند نتيجه بررسي هاي خود را از حيث صدور يا عدم صدور ظرف حداكثر پانزده روز به مبادي ورودي اعلام نمايند.

تبصره 2- وزارت جهادكشاورزي موظف است با همكاري دستگاه هاي ذيربط تسهيلات لازم به منظور ايجاد آزمايشگاه هاي مربوط توسط بخش خصوصي را در چارچوب قوانين و مقررات مربوط در مبادي ورودي اصلي فراهم نمايد.

هنگام ورود كود به كشور لازم است حداقل هفتاد درصد (7%) از مدت اعتبار مصرف آن باقي مانده باشد، واردكننده كود بايد تمامي سوابق و هرگونه اطلاعات ديگر كود وارداتي را براي مدت چهار سال نزد خود نگهداري نموده و بنا به درخواست مراجع ذيصلاح در اختيار آنها قرار دهد.

سموم آماده وارداتي، تكنيكال ها و مواد همراه و آن دسته از سمومي كه در داخل كشور توليد و تركيب مي شوند بايد از كيفيت لازم براساس ضوابط اعلامي سازمان حفظ نباتات برخوردار باشند.

واردات كودهاي آلي و زيستي كه از منشأ پسماندهاي پزشكي و ويژه، موضوع ماده (2‏) قانون مديريت پسماندها – مصوب 1383 - تهيه شده باشند به داخل كشور ممنوع است.

فروش انواع سم منوط به اخذ پروانه فني و تاييد صلاحيت از سازمان حفظ نباتات بوده و فروشندگان موظفند بر اساس ضوابط و مقررات سازمان حفظ نباتات عمل نمايند.

تبصره 1- فروش سموم تاريخ مصرف گذشته و فاسد مجاز نيست و شركتهاي واردكننده و توليدكننده يا فرموله كننده موظفند مطابق ضوابط و مقررات سازمان حفاظت محيط زيست نسبت به مرجع يا امحاء آنها اقدام نمايند.

تبصره 2- توليدكنندگان و واردكنندگان موظفند ميزان سموم تاريخ مصرف گذشته خود و محل نگهداري آنها را به سازمان حفظ نباتات اعلام نمايند.

تغيير بسته بندي، توزيع و عرضه انواع كودها منوط به اخذ مجوزهاي مربوط از وزارت جهادكشاورزي مي باشد.

تبصره ا- شرايط و ضوابط اخذ مجوزهاي فوق طي دستورالعملي توسط وزارت جهادكشاورزي تعيين و اعلام خواهد شد.

تبصره 2- اخذ استعلام هاي لازم از سازمان حفاظت محيط زيست و حسب مورد از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي صدور مجوزهاي فوق ضروري مي باشد.

تبصره 3- مدت اعتبار مجوز سه سال است كه قابل تمديد مي باشد.

در صورتيكه كود مورد نظر جزو مواد محترقه، اشتعال زا و سمي گروه بندي شود، بايد به نحو مناسب با علايم مربوط روي برچسب درج شود. حمل و نقل، انبارداري و مصرف اين كودها مشمول قوانين و مقررات خاص خواهد بود كه براي حامل آنها لازم الاجرا مي باشد.

تمامي كودهاي توليدي و وارداتي در طول مدت اعتبار مجوزها بايد مشخصات ثبت شده را دارا باشند و به منظور نظارت بر نحوه عملكرد و چگونگي مطابقت نمونه كود با مشخصات ثبت شده، وزارت جهادكشاورزي مجاز است در هر مرحله اعم از پيش توليد، توليد، بسته بندي، انباري برچسب زني، حمل و نقل، فروش و مصرف نسبت به بازديده نمونه برداري، ارسال به مراجع ذيصلاح موضوع ماده (20‏) اين آئين نامه و تطبيق نتايج با مشخصات ثبت شده اقدام نمايد.

هرگونه تغيير بدون مجوز در بسته بندي كود، دخل و تصرف در محتواي برچسب و شماره مجوزهاي صادره ممنوع مي باشد و مرجع صادر كننده مجوز موظف است نسبت به پيگيري موضوع در مراجع ذيصلاح اقدام نمايد.

واردكنندگان، توليدكنندگان و توزيع كنندگان (شامل تركيب و بسته بندي) انواع كودها بايد مطابق ضوابط و دستورالعمل هاي فني نسبت به نمونه برداري و انجام آزمايش از هر محموله كود توليدي، وارداتي و تركيب يا بسته بندي شده جهت تطبيق با مشخصات اعلام شده توسط مراكز آزمايشگاهي مورد تائيد وزارت جهادكشاورزي و موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران (در مورد كودهاي داراي استاندارد مصوب) اقدام و نتيجه را به وزارت مذكور اعلام نمايند.

تبصره - مسئوليت فني و حقوقي هرگونه عواقب ناشي از غفلت يا بي احتياطي و عدم تطابق ويژگي هاي نمونه كود با مشخصات اعلام شده و نيز عدم رعايت ضوابط و معيارها بر عهده توليد كننده، واردكننده، فرموله و بسته بندي كننده مربوطه است.

در صورت تخطي دارندگان مجوزها و عدول از شرايط اخذ هر يك از مجوزهاي صادره و يا ضوابط اين آئين نامه و دستورالعمل هاي آن، مرجع صادر كننده مجاز خواهد بود نسبت به اخطار كتبي و يا لغو مجوزهاي صادره اقدام نمايد.

تبصره - مفاد موضوع اين ماده و اختيار دستگاه ها بايد در مجوزهاي صادره درج شود.

فروش سموم بايد صرفاً بر اساس نسخ گياه پزشكي كه توسط آزمايشگاه هاي گياه پزشكي و ادارات حفظ نباتات صادر مي گردد انجام پذيرد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است با همكاري وزارتخانه هاي راه و ترابري، كشور و بازرگاني، توليد، توزيع و حمل و نقل سموم شيميايي را ظرف شش ماه پس از ابلاغ اين آئين نامه ساماندهي نمايد.

تبصره - تمامي وسايل حمل و نقل سموم شيميايي بايستي داراي آرم و مشخصات لازم بوده و همچنين مجهز به سامانه موقعيت ياب جغرافيايي (GPS) باشند و حمل و نقل سموم بايد پس از اخذ مجوز از سازمان حفظ نباتات انجام شود.

وزارت جهادكشاورزي مكلف است ظرف يكسال شبكه پايش سموم شيميايي را از مرحله توليد و واردات تا مصرف اين سموم فراخي و اجرا كند.

وزارت جهادكشاورزي موظف است راسأ يا در صورت لزوم با همكاري دستگاه هاي ذيربط و در صورت نياز پس از تصويب مراجع ذيصلاح سياست هاي تشويقي، ترجيحي و برنامه هاي عملياتي زمان بندي شده را به ترتيبي تدوين و به مرحله اجرا در آورد كه مصرف كودهاي آلي و زيستي در هر سال حداقل به ميزان يك درصد افزايش يابد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است از طريق فعاليت هاي آموزشي و ترويجي زمينه بهبود مشاركت كشاورزان براي جلوگيري از مصرف بي رويه كودهاي شيميايي و توسعه مصرف كودهاي آلي و زيستي، كمپوست و ورمي كمپوست را فراهم نمايد.

در راستاي بهينه سازي مصرف انواع سموم و كودهاي شيميايي و توسعه توليد محصولات سالم، وزارت جهادكشاورزي موظف است سياست هاي حمايتي و تشويقي خود را به نحوي تنظيم نمايد كه توليد محصولات سالم در اولويت قرار گيرند.

وزارت جهادكشاورزي موظف است به منظور بالابردن سطح آگاهي توليدكنندگان محصولات كشاورزي در جهت بهينه سازي مصرف سموم كشاورزي و توسعه راهكارهاي مبارزه غير شيميايي و زيستي (بيولوژيك) با اولويت بخش خصوصي برنامه هاي ترويجي و آموزشي لازم را تدوين و اجرا نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است ظرف يكسال از طريق سازمان حفظ نباتات نسبت به ايجاد و توسعه شبكه هاي مراقبت از محصولات كشاورزي و اجراي برنامه هاي مديريت كنترل انبوهي آفات (IPM) با ‏محوريت مبارزه زيستي (بيولوژيك) و با اولويت محصولات تازه خوري، پايش مصرف و حمل و نقل سموم و اعمال استانداردهاي بهداشتي و زيست محيطي اقدام نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ اين آئين نامه برنامه اي تدوين نمايد تا جايگاه آزمايشگاه هاي خاك شناسي در برنامه مصرف كودها به نحوي ارتقاء يابد كه مصرف كود بر اساس نتايج آزمايشگاه هاي خاك شناسي باشد.

وزارت بازرگاني موظف است با توجه به ضوابط و مقررات اعلام شده از سوي وزارتخانه هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و جهادكشاورزي و سازمان حفاظت محيط زيست و سازمان انرژي اتمي و موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران نسبت به ثبت سفارش محصولات كشاورزي براساس ضوابط مذكور اقدام نمايد، پايش محصولات كشاورزي وارداتي با تاكيد بر باقيمانده سموم دفع آفات نباتي، فلزات سنگين و تركيبات مضر ناشي از مصرف سموم بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي باشد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است در راستاي ارتقاي آگاهي بهداشت حرفه اي كشاورزي با همكاري وزارت جهادكشاورزي نسبت به تدوين و اجراي برنامه بهداشت كشاورزي با اولويت كاهش و بهينه سازي مصرف سموم و ارتقاي سلامت كشاورزان اقدام نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است بمنظور معرفي، اصلاح و جايگزيني فناوري هاي مكانيزاسيون كشاورزي و در راستاي بهينه سازي و افزايش كارايي مصرف سموم و انواع كودها، نسبت به توسعه فناوري هاي نوين سمپاش ها و كودكارها بصورت كمي و كيفي ساليانه در سطح ده درصد (10%) از اراضي كشاورزي اقدام نمايد.

تبصره - وزارت صنايع و معادن موظف است نسبت به تأمين نيازهاي ماشيني در راستاي برنامه هاي وزارت جهادكشاورزي همكاري نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است در جهت نيل به امنيت غذايي و توليد محصول سالم و ارگانيك اعتبارات تحقيقات بيولوژيك را به نحوي تأمين نمايد كه نيازهاي بخش اجراء و توليدكنندگان مرتفع شود.

 سازمان حفظ نباتات موظف است تمهيداتي ايجاد كند كه متناسب با كنوانسيون هاي بين المللي، توليد، فرموله، واردات و مصرف سموم پرخطر در كشور ممنوع شود.

سموم و مواد مخلوط شده با سموم و يا ظروف مصرف شده سموم و همچنين حمل و نقل آنها بايد در مكان هاي جداگانه و ايزوله بوده و جدا از مواد خوراكي و آشاميدني مصرفي انسان، حيوان و گياهان زنده نگهداري شود. در صورت تخلف پروانه متخلفين لغو مي شود.

فعالان در زمينه توليد، واردات، فرموله كردن، بسته بندي، توزيع و فروش سموم بايد مطابق ضوابط و دستورالعمل هاي سازمان حفظ نباتات فعاليت نمايند.

وزارت جهادكشاورزي (سازمان حفظ نباتات) موظف است با نظارت دقيق و مداوم، در صورت احراز تخلف، از قبيل واردات، توليد و توزيع سموم و كودهاي تقلبي، استفاده از برچسبهاي تقلبي، مصرف كودها و سموم ثبت نشده و تاريخ مصرف گذشته مراتب را به طريق مقتضي پيگيري و به اطلاع عموم برساند.

تبصره - سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و رسانه هاي عمومي موظفند حسب اعلام وزارت جهادكشاورزي نسبت به اعلام اساس سموم و كودهاي تقلبي و غير قابل مصرف اقدام نمايد.

فعالان در زمينه توليد، واردات، فرموله كردن، بسته بندي، توزيع و فروشي سموم موظفند برچسب مشتمل بر مشخصات فني كود، شرايط نگهداري، مديريت مصرف و مديريت پسماند و ملاحظات بهداشتي را بر اساس دستورالعمل هاي مصوب هيئت نظارت بر روي بسته كود الصاق نمايند.

تبصره ا- عرضه كننده محصولات وارداتي موظف است ترجمه فارسي برچسب كود را بر روي بسته بندي كود الصاق نمايد. در هر حال ذكر تاريخ توليد، قيمت و زمان انقضاي مصرف در برچسب فارسي الزامي است.

تبصره 2 ‏- در هنگام حمل و نقل كود به صورت فله علاوه بر رعايت ملاحظات بهداشتي و زيست محيطي بايد مشخصات فوق الذكر در برگه اي درج و ممهور به مهر اشخاص حقيقي يا حقوقي ارسال كننده، ضميمه بارنامه شود.

توليد، فرموله كردن، نگهداري، حمل و نقل، توزيع و مصرف انواع سموم خارج از چارچوب ضوابط قانون حفظ نباتات و قانون مديريت پسماندها وآئين نامه ها و دستورالعملهاي مربوطه و اين ضوابط ممنوع بوده و در هر مرحله اي كه توسط سازمان حفظ نباتات تشخيص داده شوند توليدكننده، فرموله كننده، نگهدارنده و توزيع كننده موظف است مطابق قانون و ‏آئين نامه هاي مديريت پسماندها نسبت به مسترد نمودن به توليدكننده و امحاء آنها اقدام نمايند.

تبصره ا- فروش سموم قاچاق و غير مجاز وارداتي توسط سازمان جمع آوري و فروش اموال تمليكي منوط به اخذ تاييديه وزارت جهادكشاورزي (سازمان حفظ نباتات) مي باشد و در صورت عدم تاييد، به هزينه واردكننده مرجع و يا امحاء خواهند گرديد.

تبصره 2- سازمان حفظ نباتات مي تواند نسبت به طرح شكايت در مراجع قانوني عليه قاچاقچيان و يا واردكنندگان بدون مجوز اقدام نمايد.

سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و ساير رسانه ها و همچنين دستگاه هاي آموزشي و فرهنگي موظفند به منظور پيشگيري از مصرف بي رويه سموم و كودهاي شيميايي، نسبت به ترويج و تبليغ توليد، عرضه و مصرف محصولات سالم كشاورزي در سطح جامعه اقدام نمايند.

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران موظف است با همكاري وزارتخانه هاي جهادكشاورزي و صنايع و معادن و ساير دستگاه هاي ذيربط در راستاي بهينه سازي مصرف انواع كودهاي شيميائي و توسعه مصرف كودهاي آلي و زيستي، استانداردهاي انواع كودها (كه مشتمل بر روشهاي نمونه برداري و اندازه گيري هاي كيفي در نمونه هاي كود باشد)، ساخت سمپاشها، كودكارها و بذركار-كودكارها را طي سه سال تدوين، و پس از تصويب اجباري شدن آنها توسط شوراي عالي استاندارد به معرض اجرا گذارد. تا زمان تدوين استانداردهاي مذكور، روشهاي مورد تأييد وزارت جهادكشاورزي ملاك عمل خواهند بود.

دستگاه هاي متولي و شركتهاي واردكننده، توليدكننده و مونتاژكننده سمپاش موظفند دستورالعمل هاي فني وزارت جهادكشاورزي را كه ظرف سه ماه از تاريخ ابلاغ اين آيين نامه تهيه و ابلاغ خواهد شد در مرا حل مذكور اجرا كنند.

واردكنندگان و توليدكنندگان انواع كود و سموم موظفند گزارش سالانه عمليات خود را از نظر نوع، ميزان ورود، توليد و توزيع كود تا پايان خرداد ماه سال بعد به وزارت جهادكشاورزي اعلام نمايند.

تبصره - ارائه گزارش ساليانه عمليات مذكور توسط واردكنندگان و توليدكنندگان جهت تمديد مجوزهاي صادره الزامي است.

تمامي هزينه هاي انجام آزمايشات و تفسير نتايج آنها براي صدور انواع مجوزها و يا براي تطبيق مشخصات كود به عهده متقاضي است.

توليدكنندگان، واردكنندگان و يا فرموله كنندگان كود در صورت لغو مجوز بايد تمامي محصولات توليدي و وارداتي لغو مجوز شده خود را جمع آوري نموده و از توليد، توزيع و عرضه آنها خودداري نمايند، در غير اين صورت موضوع از طريق سازمان حفظ نباتات و سازمان حفاظت محيط زيست پيگيري خواهد شد.

صاحب كالا بايد بازسازي يا امحاء محموله هاي غير مجاز و يا غير بهداشتي كود را بر اساس قوانين و دستورالعمل هاي مربوط با رعايت ضوابط بهداشتي و زيست محيطي انجام دهد.

توليد، تركيب، واردات، خريد، فروش، توزيع و مصرف كودهاي غير مجاز و سموم ثبت نشده در كشور ممنوع مي باشد.

مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران موظف است با همكاري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ضوابط صدور پروانه ايجاد و تاسيس آزمايشگاه هاي اندازه گيري باقيمانده سموم را ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ اين آئين نامه تهيه و ابلاغ نمايد.

به منظور توسعه توليد محصولات ارگانيك و سالم، وزارت بازرگاني موظف است با همكاري وزارتخانه هاي جهادكشاورزي و كشور نسبت به عرضه و قيمت گذاري محصولات كشاورزي ارگانيك و سالم از طريق ميادين ميوه و تره بار و ساير مراكز عرضه محصولات اقدام نمايد.

به منظور حفظ سلامت انساني و محيط زيست و كاهش مخاطرات ناشي از سمپاشي هوايي، وزارت جهادكشاورزي سازمان حفظ نباتات) موظف است در صورت نياز به مبارزه شيميايي براي كنترل آفات از ساير روشها غير از مبارزه هوايي استفاده نمايد.

تبصره - استفاده از روشهاي سمپاشي هوايي بنا به ضرورت در موارد استثنايي و با تشخيص سازمان حفظ نباتات انجام مي پذيرد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است براي كنترل آفات در عرصه هاي منابع طبيعي با اولويت روشهاي غيرشيميايي و زيستي (بيولوژيك) اقدام نمايد.

تبصره - هرگونه عمليات مبارزه با آفات در عرصه هاي مناطق چهارگانه حفاظت شده صرفأ پس از هماهنگي و كسب مجوزهاي لازم از سازمان حفاظت محيط زيست انجام خواهد شد.

تمامي فعالان در زمينه توليد، واردات، فرموله كردن، بسته بندي، توزيع و فروش كود و سموم موظفند ضوابط و دستورالعمل هاي طرح خوداظهاري سازمان حفاظت محيط زيست را رعايت نمايند تمامي صادركنندگان پروانه هاي بهره برداري و مجوزها مكلفند اين حكم را به عنوان شرط در پروانه هاي بهره برداري و مجوزها درج نمايند.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است در خصوص فوريت هاي مسموميت با سموم دفع آفات نباتي اطلاع رساني لازم را براي توليدكنندگان، واردكنندگان، فرموله كنندگان توزيع كنندگان، فروشندگان و مصرف كنندگان به انجام رساند.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظف است پرسنل و امكانات لازم را براي آموزش كادر پزشكي جهت تشخيص مسموميت با سموم دفع آفات نباتي و اقدامات درماني را فراهم آورد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمانهاي پزشكي قانوني كشور و حفاظت محيط زيست موظفند حسب مورد اطلاعات مسموميت هاي اتفاقي و عمدي و يا آلودگيهاي زيست محيطي با سموم دفع آفات نباتي را ثبت و جهت اعمال مقررات و اقدامات لازم در اختيار سازمان حفظ نباتات قرار دهند.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پرشكي موظف است تمهيدات لازم را به منظور پالايش سلامت منابع تامين آب آشاميدني از جنبه آلودگي به سموم آفت كش و كودهاي شيميايي پيش بيني نموده و با همكاري وزارت جهادكشاورزي (سازمان حفظ نباتات) و وزارت نيرو نسبت به رفع تهديدات مذكور اقدام نمايند.

وزارت جهادكشاورزي مكلف است طي يك برنامه مدون پنجساله مصرف سموم در عرصه هاي حساس زيست محيطي را ممنوع يا محدود و حتي الامكان روشهاي مبارزه غيرشيميايي و بيولوژيك را جايگزين كند.

تبصره - سازمان حفاظت محيط زيست موظف است عرصه هاي حساس زيست محيطي را سالانه شناسايي و به وزارت جهادكشاورزي اعلام كند.

وزارت جهادكشاورزي موظف است تمهيدات لازم را براي ارزيابي سالانه اثرات سوء سموم مجاز بر گونه هاي غير هدف آفات را از طريق روش هاي استاندارد فراهم نموده و نتايج آن را به منظور استفاده نهادهاي ذيربط (سازمان حفظ نباتات، سازمان حفاظت محيط زيست و هيأت نظارت بر سموم) اعلام نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است با همكاري سازمان حفاظت محيط زيست ظرف شش ماه از ابلاغ اين آيين نامه، نسبت به تهيه مقررات مورد نياز به منظور برخورد با توليدكنندكان، واردكنندگان، فرموله كنندگان، توزيع كنندگان، فروشندگان و مصرف كنندگان متخلف انواع كودها و آفت كشها و ارائه آن به مراجع ذي ربط اقدام نمايد.

وزارت جهادكشاورزي موظف است با استفاده از امكانات، اعتبارات و پستهاي سازماني موجود ساختار لازم را جهت پژوهش هاي هماهنگ در زمينه بهينه سازي مصرف سموم و كودهاي شيميايي و جايگزيني نهاده هاي غير شيميايي، توسعه پايدار ارگانيك (بيو) و كنترل بيولوژيك فراهم آورد و ساختار تشكيلاتي مربوط به مبارزه بيولوژيك و مبارزات غيرشيميايي در سازمان حفظ نباتات و اداره كل جهادكشاورزي استانها را متناسب با نياز، بازنگري و تقويت نمايد.

اعطاي هرگونه تسهيلات و برقراري هرگونه امتيازات در زمينه توليد، واردات و توزيع كود و سم از سوي دستگاه هاي اجرايي منوط به رعايت مقررات اين تصويب نامه مي باشد.

اين تصويب نامه در تاريخ 7/12/1389 به تأييد مقام محترم رياست جمهوري رسيده است.